Fiiller ve Grupları

Filler Hakkında Genel Bilgi

Japonca’ da Türkçe’deki gibi filler şahıs ekini almazlar. Japonca’ dan Türkçe’ ye çeviri yapılacağı zaman Japonca cümledeki özneye göre Türkçe cümledeki yükleme/fiile şahıs eki eklenir.

Japonca’ da yüklem genelde sondadır. Türkçe’ deki gibi fiiller, başta veya ortada yer alabilir ama cümle sonunda kullanılması daha çok tercih edilmektedir.

Türkçe ‘de olduğu gibi yüklem cümlenin temel öğesidir. Yüklem çıkarılırsa geriye kalan kelime topluluğu yargı bildirmez.

Fiiller, birinci grup (godan), ikinci grup (ichidan) ve üçüncü grup (sahen/kahen) olmak üzere üç gruba ayrılır. Fiil çekimleri, bu üç gruba göre değişiklik göstermektedir.

Japonca ‘da fillerin hepsi “u” sesiyle biter. Ama sonu “u” sesiyle biten her kelime de fiil değildir.

危なく       あぶなく         Abunaku        [neredeyse, hemen hemen]

勝負       しょうぶ         Shôbu             [oyun, maç, karşılaşma]

解決      かいけつ      Kaiketsu         [çözüm]

Fiillerin Temel Çekim Şekilleri

Japonca fiillerin dört temel durumu vardır. Bunlar;

1. Sözlük çekimi ( taberu )
2. Nai çekimi ( tabe-nai)
3. Masu çekimi ( tabe-masu)
4. Te çekimi ( tabe-te)

Fillerin bu dört temel çekim durumu Türkçe’ deki karşılıkları şöyledir:

1. Sözlük çekimi: hem geniş zamanı hem de gelecek zamanı ifade eder. Bu site de geçmemiş zaman diye ifade edilir.
2. Nai çekimi: olumsuz geçmemiş zaman.
3. Masu çekimi: sözlük şeklinin daha kibar halidir. Sözlük şekli ile aynı anlama gelir.
4. Te çekimi: [-ıp, -ip ] ulaç şekline benzer.

Fiil Çekimleri

Fiil çekimleri, fiil gruplarına göre değiştiğinden dolayı fiil gruplarını inceleyelim.

Fiil Grupları

Japonca ‘da fiiller üç gruba ayrılmaktadır: Birinci (godan), ikinci (ichidan) ve üçüncü (sahen/kahen). Fiil çekimleri bu üç gruba göre değişiklik göstermektedir. Şimdi sırasıyla fiilleri inceleyelim.

Birinci grup Filler (godan fiilleri, u fiilleri)

Sonu –u, -ku, -gu, -su, -tsu, -nu, -mu, -bu ve -ru heceleri ile biten fiillere birinci grup fiil denir. Birinci grup fiil örneklerini görelim:

Türkçe	Kanji	Hiragana	Romaji
satın almak	買う	かう	kau
Açığa çıkarmak, ifşa etmek	暴く	あばく	abaku
Eğlenmek	燥ぐ	はしゃぐ	hashagu
Teşvik etmek	励ます	はげます	hagemasu
Vurmak, darp etmek	打つ	うつ	Utsu
Ölmek	死ぬ	しぬ	Shinu
Bağırmak	叫ぶ	さけぶ	sakebu
içmek	飲む	のむ	nomu
Kesmek	切る	きる	kiru

İkinci Grup Fiiller (İchidan fiilleri, ru fiilleri)

İkinci grup fiillerin hepsi –ru hecesiyle biter ve – ru hecesinden önce ya –i sesi ya da –e sesi bulunmaktadır. İkinci grup fiillerin örneklerini görelim:

Türkçe	Kanji	Hiragana	Romaji
var olmak, mevcut olmak (cansızlar için)	いる	いる	İru
Görmek	見る	みる	Miru
Uyumak	寝る	ねる	Neru
Giymek	着る	きる	Kiru
Yapabilmek, edebilmek	出来る	できる	Dekiru
Hatırlamak	覚える	おぼえる	Oboeru