Sayma birimleri
Türkçe’de de olduğu gibi Japonca’da da çeşitli sayma birimleri kullanılmaktadır. Mesela, “iki şişe su” diye bir ifade kullanırız. Suyu sayarken “iki su” diye bir ifade kullanmayız. Ya “iki bardak su” ya “iki sürahi su” gibi değişik ifadeler kullanırız. Diğer nesneler veya sıvılar için böyle birimler kullanırız. Japonca’da da durum böyledir. (Genelde 5’e kadar olan sayımlarda Japonca sayılar kullanılır.) Şimdi örnek sayma birimlerini görelim:
- Heya (部屋) [oda]
Odaların sayısını belirtmek için kullanılır.
| Kaç oda | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan heya | Hito heya | Futa heya | Mi heya | Yo/yon heya | Go heya | Roku heya | Nana heya | Hachi heya | Kyuu heya | Juu heya |
- Nin (人) [insan]
İnsanları saymak için kullanılır.
| Kaç insan | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan nin | Hitori | Futari | San nin | Yo nin | Go nin | Roku nin | Shichi nin | Hachi nin | Kyuu nin | Juu nin |
- Tsubu (粒) [zerre, tane]
Tane, tohum, damla, hap … vs. gibi yuvarlaklığı bulunan nesneleri saymak için kullanılır.
| Kaç zerre | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan tsubu | Hito tsubu | Futo tsubu | Mi tsubu | Yo/yon tsubu | Go tsubu | Roku tsubu | Nana tsubu | Hatt tsubu | Kyuu tsubu | Jut tsubu |
- Hako (箱) (kutu, sandık)
Kutu sandık gibi eşyaları saymak için kullanılır.
| Kaç kutu | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan hako | Hito hako | Futa hako | mi hako | yo hako | Go hako | Roppako | Nana hako | Happako | Kyuu hako | juppako |
- Kire (切れ) [dilim, parça]
Ekmek, peynir dilimi/parçası saymak için kullanılır.
| Kaç parça | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan kire | Hito kire | Futa kire | Mi kire | Yo kire | Go kire | rokkire | Nana kire | Hachi kire | Kyuu kire | jukkire |
- Taba (束) [demet, deste]
Demet, deste, yığın sayımı için kullanılır.
| Kaç demet | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan taba | Hito taba | Futa taba | Mi taba | Yo/yon taba | Go taba | Roku taba | Nana taba | Hachi taba /
Hat-taba |
kyuu taba | Jut-taba |
- Sara (皿) [tabak, porsiyon]
Porsiyon, kap sayımında kullanılır. Tabak gibi ince nesnelerin sayımı için “mai” birimi kullanılır.
| Kaç porsiyon | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan sara | Hito sara | Futa sara | Mi sara | Yo/yon sara | Go sara | Roku sara | Nana sara | hassara | Kyuu sara | jussara |
- Mune (棟) [bina, apartman]
Bina, apartman gibi yapıların sayımında kullanılır.
| Kaç bina | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan mune | Hito mune | Futa mune | Mi mune | Yo/yon mune | Go mune | Roku mune | Nana mune | Hachi mune | Kyuu mune | Juu mune |
- Kumi (組)[topluluk, grup]
Topluluk sayısını belirtmek için kullanılır.
| Kaç grup | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan kumi | Hito kumi | futa kumi | Mi/san kumi | Yon kumi | Go kumi | Rok-kumi | Nana kumi | Hachi kumi | Kyuu kumi | Cuk-kumi |
- Tsubo (坪)[ yaklaşık 3.3m2]
Tsubo, alan ölçü birimidir. Alan miktarını ifade etmek için kullanılır.
| Kaç m2 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan tsubo | Hito tsubo | Futa tsubo | Mi/san tsubo | Yo/yon tsubo | Go tsubo | Roku tsubo | Nana tsubo | Hat-tsubo | Kyuu tsubo | Cut-tsubo |
- Ban (晩) [gece]
Geceleri saymak için kullanılır. Üçten fazlası pek kullanılmaz.
| Kaç gece | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan ban | Hito ban | Futa ban | Mi ban | Yon ban | Go ban |
- Hyou (票) [oy, rey]
Oyların sayımında kullanılır.
| Kaç oy | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan hyou | İppyou | Nihyou | Sampyou | Yompyou | Go hyou | Roppyou | Nana hyou | Happyou | Kyuu hyou | cuppyou |
- Dai (台) [makine]
Mekanik ve elektronik eşyaların sayımında kullanılır
| Kaç makine | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan dai | İchi dai | Ni dai | San dai | yon dai | Go dai | roku dai | nana dai | Hachi dai | Kyuu dai | Juu dai |
- Banme (番目) [sıra]
Sıra belirtirken kullanılır.
| Kaçıncı sıra | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan banme | İchi banme | Ni banme | San banme | Yon banme | Go banme | Roku banme | Nana banme | Hachi banme | Kyuu banme | Juu banme |
- Bu (部)[nüsha, sayı, kopya]
Gazete veya dergilerin nüshaların sayısını, kopya sayısnı belirtmek için kullanır.
| Kaç kopya | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan bu | İchi bu | Ni bu | San bu | Yon bu | Go bu | Go bu | Nana bu | Hachi bu | Kyuu bu | Juu bu |
- Sai (歳)[yaş(ömür)]
Yaşı ifade etmek için kullanılır.
| Kaç yaş | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan sai | İssai | Ni sai | San sai | Yon sai | Go sai | Roku sai | Nana sai | Hassai | Kyuu sai | Jussai |
- Satsu (冊)[cilt, kitap]
Kitap ciltlerini saymak için kullanılır.
| Kaç cilt | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan satsu | İssatsu | Ni satsu | San satsu | Yon satsu | Go satsu | Roku satsu | Nana satsu | Hachi satsu | Kyuu satsu | jussatsu |
- Mai (枚)[yassı nesne]
Yassı ve düz nesnelerin (kağıt … vs.) sayımında kullanılır
| Kaç kağıt | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan mai | İchi mai | Ni mai | San mai | Yon mai | Go mai | Roku mai | Nana mai | Hachi mai | Kyuu mai | Juu mai |
- Chaku (着)[kıyafet]
Kıyafetleri saymak için kullanılır.
| Kaç kıyafet | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| Nan chaku | İtchaku | Ni chaku | San chaku | Yon chaku | Go chaku | Roku chaku | Nana chaku | Hatchaku | Kyuu chaku | Jutchaku |
- Yıl, ay, gün
Yıllar, Türkçe’de olduğu gibi söylenir. Sayı+ nen(yıl) şeklinde yıllar ifade edilir. Mesela; “2018 yılı”nın Japonca söylenişi “ni sen juu hachi nen” dir.
Japonca’da ayların Türkçe’deki gibi özel isimleri yoktur. Sayı + gatsu (ay) şeklinde ay isimleri oluşturulmuştur. Diğer bir ifadeyle 月 karakterinin sol tarafına Japonca sayılar getirilerek ay isimleri oluşturulur.
Ayları sayısal olarak ifade ederken tablonun sağındaki iki gösterim de kullanılır.
| Ocak | İchi gatsu | 1月 | 一月 |
| Şubat | Ni gatsu | 2月 | 二月 |
| Mart | San gatsu | 3月 | 三月 |
| Nisan | Yon gatsu | 4月 | 四月 |
| Mayıs | Go gatsu | 5月 | 五月 |
| Haziran | Roku gatsu | 6月 | 六月 |
| Temmuz | Shichi gatsu | 7月 | 七月 |
| Ağustos | Hachi gatsu | 8月 | 八月 |
| Eylül | Ku gatsu | 9月 | 九百 |
| Ekim | Juu gatsu | 10月 | 十月 |
| Kasım | Juu ichi gatsu | 11月 | 十一月 |
| Aralık | Juu ni gatsu | 12月 | 十二月 |
Günleri ifade ederken “nichi [日]” kullanılır. Günleri oluştururken sayı+nichi şeklinde oluştururuz.
| 1. gün | 2. gün | 3. gün | 4. gün | 5. gün | 6. gün | 7. gün | 8. gün | 9. gün | 10. gün |
| 1日 | 2日 | 3日 | 4日 | 5日 | 6日 | 7日 | 8日 | 9日 | 10日 |
| Tsuitschi | Futsuka | Mikka | Yokka | İtsuka | Muika | Nanoka | youka | Kokonoka | touka |
| 11. gün | 12. gün | 13. gün | 14. gün | 15. gün | 16. gün | 17. gün | 18. gün | 19. gün | 20. gün |
| 11日 | 12日 | 13日 | 14日 | 15日 | 16日 | 17日 | 18日 | 19日 | 20日 |
| Juuichi nichi | Juuni nichi | Juusan nichi | Juu yokka | Juu go | Juu roku nichi | Juu shichi nichi | Juu hachi nichi | Juu kyuu nichi | hatsuka |
| 21. gün | 22. gün | 23. gün | 24. gün | 25. gün | 26. gün | 27. gün | 28. gün | 29. gün | 30. gün |
| 21日 | 22日 | 23日 | 24日 | 25日 | 26日 | 27日 | 28日 | 29日 | 30日 |
| Nijuu ichi nichi | Nijuu ni nichi | Nijuu san nichi | Nijuu yokka | Nijuu go nichi | Nijuu roku nichi | Nijuu shichi nichi | Nijuu hachi nichi | Nijuu kyuu nichi | Sanjuu nichi |
| 31. gün | Not: bu tablodaki günler herhangi bir ayın günlerini belirtmek için kullanılır. Türkçe’de ayın üçü, ayın beşi gibi ifadeler kullanıyorsak Japonca’da da bu tablo kullanılıyor. | ||||||||
| 31日 | |||||||||
| Sanjuu ichi nichi | |||||||||
- Saat ve dakika (時, 分)
Japonca’da saatleri ifade ederken 時(ji) kanjisi kullanılır. Dakikayı ifade ederken 分(fun) karakteri kullanılır. (Saatten kastedilen şey süre değil. 18.30 gibi saatlerden bahsediyoruz. Süreyi ifade etmek için
時間 [jikan] kullanılır. ) Saatleri söylerken 時 karakteri sayıdan sonra gelirken dakikayı ifade ederken 分 karakteri sayıdan sonra gelir.
| Saat 1 | 1時 | İchiji |
| Saat 2 | 2時 | Ni ji |
| Saat 3 | 3時 | San ji |
| Saat 4 | 4時 | Yo ji |
| Saat 5 | 5時 | Go ji |
| Saat 6 | 6時 | Roku ji |
| Saat 7 | 7時 | Shichi ji |
| Saat 8 | 8時 | Hachi ji |
| Saat 9 | 9時 | Kyuu ji |
| Saat 10 | 10時 | Juu ji |
| Saat 11 | 11時 | Juu ichi ji |
| Saat 12 | 12時 | Juu ni ji |
| 1 dakika | 1分 | İppun |
| 2 dakika | 2分 | Ni fun |
| 3 dakika | 3分 | San pun |
| 4 dakika | 4分 | Yon pun |
| 5 dakika | 5分 | Go fun |
| 6 dakika | 6分 | Roppun |
| 7 dakika | 7分 | Nanafun |
| 8 dakika | 8分 | Happun |
| 9 dakika | 9分 | Kyuufun |
| 10 dakika | 10分 | Juppun |
- Zaman dilimi (saat, gün, hafta, ay, yıl)
Saat, 時間 (jikan) ile gösterilir. (“jikan” ile süreyi belirtiriz. 3 saat, 5 saat gibi. )
Sayı+時間 kalıbıyla süreleri saat cinsinden belirtmek için kullanırız.
| 1 saat | 2 saat | 3 saat | 4 saat | 5 saat | 6 saat | 7 saat | 8 saat | 9 saat | 10 saat |
| 1 時間 | 2 時間 | 3 時間 | 4 時間 | 5 時間 | 6 時間 | 7 時間 | 8 時間 | 9 時間 | 10 時間 |
| İchi jikan | Ni jikan | San jikan | Yon jikan | Go jikan | roku jikan | Nana jikan | Hachi jikan | Ku jikan | juu jikan |
Not: Japonca’da hem “一, 二, 三 … vs” sayılar kullanılıyorken hem de bizim kullandığımız “1, 2, 3, …vs” sayılar da kullanılabilir.
Gün sayılarını ifade etmek için [sayı+ 日(nichi)] kalıbı kullanılır. Ayın günlerini belirtmek için kullanılan ifadelerde değişiklik olabiliyordu. Ama süre belirtmek için kullanılan ifadelerde değişiklik olmuyor.
| 1 gün | 2 gün | 3 gün | 4 gün | 5 gün | 6 gün | 7 gün | 8 gün | 9 gün | 10 gün |
| 1日 | 2日 | 3日 | 4日 | 5日 | 6日 | 7日 | 8日 | 9日 | 10日 |
| İchi nichi | Ni nichi | San nichi | Yon nichi | Go nichi | roku nichi | Nana nichi | Hachi nichi | Ku nichi | juu nichi |
Hafta sayılarını ifade etmek için [sayı+ 週間(shuukan)] kalıbı kullanılır.
| 1 hafta | 2 hafta | 3 hafta | 4 hafta | 5 hafta | 6 hafta | 7 hafta | 8 hafta | 9 hafta | 10 hafta |
| 1週間 | 2週間 | 3週間 | 4週間 | 5週間 | 6週間 | 7週間 | 8週間 | 9週間 | 10週間 |
| İchi shuukan | Ni shuukan | San shuukan | Yon shuukan | Go shuukan | roku shuukan | Nana shuukan | Hachi shuukan | Ku shuukan | juu shuukan |
Ay sayılarını belirtmek için [sayı+ カ月(kagetsu)] kalıbı kullanılır. (5 ay çalıştım.)
| 1 ay | 2 ay | 3 ay | 4 ay | 5 ay | 6 ay | 7 ay | 8 ay | 9 ay | 10 ay |
| 1カ月 | 2カ月 | 3カ月 | 4カ月 | 5カ月 | 6カ月 | 7カ月 | 8カ月 | 9カ月 | 10カ月 |
| İchi kagetsu | Ni kagetsu | San kagetsu | Yon kagetsu | Go kagetsu | roku kagetsu | Nana kagetsu | Hachi kagetsu | Ku kagetsu | juu kagetsu |
Yıl sayılarını belirtmek için [sayı+ 年(nen)] kalıbı kullanılır.
| 1 yıl | 2 yıl | 3 yıl | 4 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 8 yıl | 9 yıl | 10 yıl |
| 1年 | 2年 | 3年 | 4年 | 5年 | 6年 | 7年 | 8年 | 9年 | 10年 |
| İchi nen | Ni nen | San nen | Yon nen | Go nen | roku nen | Nana nen | Hachi nen | Ku nen | juu nen |
- Ölçüler
Uzunluk ölçüsü:
Milimetre(mm): ミリメートル àmirimeetoru
Santimetre(cm): センチメートル à senchimeetoru
Desimetre(dm): デシメートル à deshimeetoru
Metre (m): メートル à meetoru
Dekametre(dam): デカメートル à dekameetoru
Hektometre (hm): ヘクトメートル à hekutomeetoru
Kilometre (km): キロメートル à kiromeetoru
Alan ölçümü:
km2: 平方キロメートル à heihoukiromeetoru
m2: 平方メートル à heihoumetoru
Hacim ölçümü:
cm3: 立方センチメートル à rippousenchimetoru
m3: 立方メートル à rippoumetoru
ml: ミリリットル à miririttoru
Ağırlık:
mg: ミリグラム à miriguramu
g: グラム à guramu
kg: キログラム à kiroguramu
Sıcaklık:
度 (do), derece anlamına gelmektedir ve sıcaklık birimi olarak kullanılmaktadır.
30 derece: san juu do à 30度 veya 三十度
43 derece: yon juu san do à 43度 veya 四十度
Para birimleri:
Yen (Japon para birimi): 円(en)
Lira (bizim para birimimiz): リラ (rira)
Dolar: ドル(doru)
Euro: ユーロ (yuuro)
Ruble (Rus parası): ルーブル (ruburu)
Euro-Dolar: ユーロダラー (yuurodara)
Euro-Yen: ユーロ円債 (yuuroensai)
Yukarıdaki sayı birimleri gibi toplamda yüzün üzerinde sayı birimi mevcuttur. Burada hepsini anlatmayacağım.